Wat zijn de oorzaken van te hoge luchtvochtigheid in gebouwen?

Te hoge luchtvochtigheid in gebouwen ontstaat door verschillende oorzaken: dagelijkse activiteiten zoals koken en douchen, bouwkundige problemen zoals lekkages en slechte isolatie, onvoldoende ventilatie, en weersomstandigheden. De luchtvochtigheid wordt problematisch boven de 60%, wat kan leiden tot schimmelvorming, condensatie en gezondheidsproblemen. Vroege herkenning aan de hand van signalen zoals muffe geuren en condens helpt om tijdig actie te ondernemen.

Wat is eigenlijk te hoge luchtvochtigheid en wanneer wordt het een probleem?

Luchtvochtigheid is de hoeveelheid waterdamp in de lucht, uitgedrukt als percentage. Normale luchtvochtigheid ligt tussen de 40% en 60%. Boven de 60% wordt de luchtvochtigheid te hoog en ontstaan er problemen.

Bij te hoge luchtvochtigheid krijg je te maken met verschillende gevolgen. Voor je gezondheid betekent dit meer kans op luchtwegklachten, allergieën en astma. Het vocht zorgt ook voor een ideaal klimaat waarin huisstofmijten en schimmels zich snel vermenigvuldigen.

Voor je gebouw zijn de gevolgen ook merkbaar. Condensatie op ramen en muren ontstaat wanneer warme, vochtige lucht afkoelt tegen koude oppervlakken. Dit kan leiden tot schimmelvorming, vooral in slecht geventileerde hoeken en achter meubels. Op den duur kan structurele schade ontstaan aan houtwerk, behang en zelfs de bouwconstructie.

Je merkt dat de luchtvochtigheid te hoog wordt wanneer je regelmatig condens op ramen ziet, muffe geuren ruikt of vochtige plekken op muren ontdekt. Dan is het tijd om actie te ondernemen om de luchtvochtigheid te verlagen.

Welke dagelijkse activiteiten zorgen voor extra vocht in je huis?

Gewone huishoudelijke activiteiten produceren dagelijks veel waterdamp. Koken en douchen zijn de grootste veroorzakers van vocht in huis. Een warme douche van 10 minuten voegt ongeveer 2,5 liter waterdamp toe aan de lucht.

Het wassen en drogen van kleding draagt ook flink bij aan de luchtvochtigheid. Wanneer je was binnen droogt, verdampt al het water uit de kleding rechtstreeks je woonruimte in. Een volle wasmachine bevat ongeveer 2-3 liter water die moet verdampen. Professioneel drogen kan in zulke gevallen een effectieve oplossing bieden.

Ook je ademhaling en zweet dragen bij aan het vochtgehalte. Een gemiddeld gezin van vier personen produceert per dag ongeveer 10-15 liter waterdamp door normale activiteiten zoals ademhalen, zweten, koken en wassen.

Andere dagelijkse bronnen zijn het gebruik van de afwasmachine, het koken van pasta of rijst, en zelfs huisdieren die ademhalen en soms nat binnenkomen. Planten verdampen ook water via hun bladeren, hoewel dit meestal een beperkte bijdrage levert aan het totale vochtgehalte.

Hoe zorgen bouwkundige problemen voor vochtopbouw?

Structurele problemen aan je gebouw kunnen voor aanhoudende vochtproblemen zorgen. Lekkages zijn een veelvoorkomende oorzaak, of het nu gaat om een lek dak, defecte leidingen of scheuren in de gevel waar regenwater naar binnen dringt.

Slechte isolatie speelt ook een grote rol. Wanneer warme lucht contact maakt met koude, slecht geïsoleerde muren of ramen, ontstaat condensatie. Dit gebeurt vooral in de winter wanneer het temperatuurverschil tussen binnen en buiten groot is.

Vochtdoorlatende muren kunnen grondvocht naar binnen laten komen. Dit gebeurt vooral bij oudere gebouwen zonder goede vochtwerering in de fundering. Het vocht trekt omhoog door de muren via capillaire werking.

Problemen met de fundering, zoals een beschadigde kruipruimte-isolatie of een defecte dampscherm, laten vocht vanuit de grond je huis binnen. Ook een te hoge grondwaterstand kan voor opstijgend vocht zorgen, vooral na periodes met veel regen.

Slecht onderhouden voegen rond ramen en deuren laten ook vocht binnen. Kleine scheurtjes lijken onschuldig, maar kunnen bij wind en regen voor aanzienlijke vochtproblemen zorgen.

Waarom is slechte ventilatie de grootste boosdoener bij vochtproblemen?

Onvoldoende ventilatie is vaak de hoofdoorzaak van te hoge luchtvochtigheid. Goede luchtcirculatie is nodig om vochtige lucht af te voeren en droge buitenlucht aan te voeren. Zonder deze uitwisseling blijft het vocht gevangen in je huis.

Moderne huizen zijn vaak zo goed geïsoleerd dat ze bijna luchtdicht zijn. Dit is goed voor de energierekening, maar slecht voor de natuurlijke ventilatie. Vroeger zorgden kieren en spleten voor een natuurlijke luchtwisseling, maar die zijn nu weggenomen.

Mechanische ventilatie is daarom vaak nodig geworden. Een afzuigkap boven het fornuis, een ventilator in de badkamer en een mechanisch ventilatiesysteem helpen om vochtige lucht af te voeren. Zonder deze systemen hoopt het vocht zich op.

Veel mensen maken de fout om ramen dicht te houden uit angst voor warmteverlies. Maar regelmatig luchten, vooral na activiteiten die veel vocht produceren, is noodzakelijk. Zelfs in de winter helpt korte maar intensieve ventilatie om de luchtvochtigheid onder controle te houden.

Ook het blokkeren van ventilatieopeningen door meubels of gordijnen verslechtert de luchtstroom. Ventilatie werkt alleen goed wanneer de lucht vrij kan circuleren door je huis.

Welke weersomstandigheden maken vochtproblemen erger?

Bepaalde weersomstandigheden verergeren vochtproblemen aanzienlijk. Langdurige regenperiodes zorgen voor een hoge luchtvochtigheid buiten, waardoor ventileren minder effectief wordt. De buitenlucht bevat dan al veel vocht.

In de herfst en winter zijn vochtproblemen vaak het ergst. De koude buitentemperaturen zorgen voor meer condensatie op ramen en muren. Tegelijkertijd ventileren mensen minder omdat ze geen koude lucht binnen willen laten.

Een hoge grondwaterstand na veel regen kan opstijgend vocht veroorzaken. Dit is vooral een probleem in gebieden met een hoge grondwaterstand of slecht doorlatende grond. Het water kan weken of maanden in de grond blijven staan.

Temperatuurwisselingen spelen ook een rol. Wanneer warme dagen worden gevolgd door koude nachten, ontstaat er veel condensatie. Dit gebeurt vooral in het voorjaar en de herfst wanneer het weer wisselvallig is.

Mist en hoge luchtvochtigheid buiten maken het moeilijker om vocht uit je huis te krijgen. Ventileren heeft dan weinig zin omdat je vochtige buitenlucht naar binnen haalt in plaats van droge lucht.

Hoe herken je de eerste signalen van te hoge luchtvochtigheid?

Vroege herkenning van vochtproblemen helpt om grotere schade te voorkomen. Condensatie op ramen is vaak het eerste teken dat de luchtvochtigheid te hoog wordt. Dit zie je vooral ’s ochtends of na het douchen.

Muffe geuren zijn een duidelijk signaal dat er te veel vocht in huis is. Deze geur ontstaat door schimmels en bacteriën die gedijen in een vochtige omgeving. Je ruikt dit vaak het eerst in badkamers, kelders of slecht geventileerde kasten.

Vochtige plekken op muren, vooral in hoeken en achter meubels, wijzen op condensatieproblemen. Deze plekken voelen vaak koud en klam aan. Soms zie je ook donkere vlekjes die het begin van schimmelgroei kunnen zijn.

Afbladderende verf of behang kan ook duiden op vochtproblemen. Het vocht zorgt ervoor dat de lijm zijn hechting verliest. Ook kromtrekkend hout bij ramen en deuren is een teken van te veel vocht.

Let ook op je eigen gevoel. Wanneer de lucht benauwd aanvoelt of je kleren klam blijven, is de luchtvochtigheid waarschijnlijk te hoog. Een eenvoudige hygrometer kan je helpen om de exacte luchtvochtigheid te meten en bij te houden.

Te hoge luchtvochtigheid heeft verschillende oorzaken die vaak samen optreden. Door deze oorzaken te herkennen en aan te pakken, kun je vochtproblemen voorkomen of oplossen. Professionele vochtmetingen kunnen helpen om de exacte oorzaak te achterhalen en de juiste oplossing te kiezen. Bij aanhoudende problemen is het verstandig om contact op te nemen met een droogspecialist voor een grondige analyse en effectieve oplossing van je vochtprobleem.

Terug naar overzicht

Bel mij terug

Wat zijn de oorzaken van te hoge luchtvochtigheid in gebouwen?